Mevduat ve Kredi Faiz Oranlarındaki Gelişmeler
Bankaların Türk Lirası (TL) mevduat için uyguladıkları faiz oranı, 09 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 58 baz puan azalarak %55,20 seviyesine gerilemiştir. Dolar mevduat faizi ise 1 baz puan azalışla %1,72’ye, Euro mevduat faizi ise değişmeyerek %1,10 seviyesinde kalmıştır. TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı da aynı haftada bir önceki haftaya göre 70 baz puan azalarak %60,96’ya düşmüştür.
TL bazlı konut kredi faizleri 16 baz puan azalışla %43,48, taşıt kredi faizleri 12 baz puan artışla %55,06, ihtiyaç kredi faizleri ise 66 baz puan artışla %74,59 olarak belirlenmiştir. Dolar bazlı ticari kredilerin faiz oranı, aynı haftada 57 baz puan artışla %9,08’e, Euro bazlı ticari kredilerin faiz oranı ise 75 baz puan artışla %7,26 seviyesine yükselmiştir.
Ticari kredilere uygulanan mevduat spreadi, TL için %5,76, Dolar ve Euro için ise sırasıyla %7,36 ve %6,16 olarak tespit edilmiştir. TL ticari kredilerdeki mevduat spreadi, Dolar ve Euro kredilere uygulanan spreadin altına inmiştir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2021 yılında politika faizini 500 baz puan indirerek %14 seviyesine çekmiştir. Ancak, TCMB’nin politika faizini düşürmesine rağmen ticari kredi faizlerinde zirve seviyeler gözlemlenmiştir. 2022 yılının ilk yedi toplantısında politika faizini sabit tutan TCMB, 18 Ağustos’ta 100 baz puan, 22 Eylül’de 100 baz puan, 20 Ekim’de 150 baz puan ve 24 Kasım tarihinde 150 baz puan indirime giderek politika faizini %9 seviyesine çekmiştir. 23 Şubat 2022’de ise başka bir 50 baz puan indirimi ile politika faizini %8,5 seviyesine indirmiştir.
Temmuz 2022 itibarıyla ticari kredi faizlerinde kısmi bir düşüş yaşanmış olsa da, TCMB’nin faiz indirimleri sonrası TL’de meydana gelen değer kaybı, kur korumalı mevduata yönlendirilen TL nakit ile birlikte kredi faizlerinin politika faizinin üzerinde kalmaya devam etmesine neden olmuştur. Bu durum, TL’deki likidite sıkışıklığının bir göstergesi olmuştur.
2023 yılında, seçim sonrası ekonomi yönetiminin değişmesiyle birlikte TCMB, Haziran ayından itibaren politika faizini toplam 3.400 baz puan artırarak %42,50 seviyesine yükseltmiştir. Bu süreçte ticari kredi faizlerinde rekor seviyeler görülmeye başlanmıştır. Merkez Bankası, yılbaşından bu yana 750 baz puanlık bir artış yaparak mevcut durumda politika faizini %50,00 seviyesine getirmiştir. Yeni ekonomi yönetiminin uyguladığı program sayesinde mevduat ve kredi faizleri, politika faizi etrafında seyretmeye başlamış ve 2023 Temmuz ayına kadar negatif olan kredi mevduat spreadi pozitife geçmiştir.
Kaynak: BMD
