Bankacılık Sektöründe Faiz Oranları ve Gelişmeler
Türkiye’de bankaların Türk Lirası (TL) mevduat için uyguladığı faiz oranı, 16 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 12 baz puan artış göstererek %55,32 seviyesine yükselmiştir. Dolar mevduat faizi ise 9 baz puan azalarak %1,63’e, Euro mevduat faizi ise 12 baz puan azalışla %0,98 seviyesine gerilemiştir.
TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı, aynı dönem içinde bir önceki haftaya göre 62 baz puan azalarak %60,34 seviyesine düşmüştür. Ayrıca, TL bazlı konut kredilerinin faiz oranı 8 baz puan artışla %43,56; taşıt kredisi faizleri 293 baz puanlık azalışla %52,13; ihtiyaç kredisi faizleri ise 91 baz puan azalışla %73,68 olarak gerçekleşmiştir.
Dolar bazlı ticari kredilerin faiz oranı, 101 baz puan düşüşle %8,07 seviyesine gelirken, Euro bazlı ticari kredilerin faiz oranı 46 baz puan azalarak %6,80 olmuştur. Ticari kredilere uygulanan mevduat spreadi ise TL için %5,02, Dolar için %6,44 ve Euro için %5,82 seviyelerinde belirlenmiştir. TL ticari kredilerdeki mevduat spreadi, Dolar ve Euro kredilere uygulanan spreadin altında kalmaya devam etmektedir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2021 yılında politika faizini 500 baz puan indirerek %14 seviyesine çekmiştir. TCMB’nin politika faizini düşürmesine rağmen, ticari kredi faizlerinde zirve seviyeler gözlemlenmiştir. 2022 yılının ilk yedi toplantısında politika faizini sabit tutan TCMB, 18 Ağustos’ta 100 baz puan, 22 Eylül’de 100 baz puan, 20 Ekim’de 150 baz puan ve 24 Kasım’da 150 baz puan indirim yaparak politika faizini %9 seviyesine indirmiştir. 23 Şubat 2022’de ise 50 baz puan indirerek politika faizini %8,5 seviyesine çekmiştir.
Temmuz 2022 itibarıyla, ticari kredi faizlerinde kısmi düşüşler gözlemlense de, TCMB’nin faiz indirimleri sonrasında Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybı, kur korumalı mevduata yönlendirilen TL nakit miktarı ile birlikte kredi faizlerinin, politika faizinin üzerinde kalmasına neden olmuştur. Bu durum, TL’deki likidite sıkışıklığının bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.
2023 yılında, seçim sonrası ekonomi yönetimindeki değişikliklerle birlikte TCMB, Haziran ayından itibaren politika faizini toplam 3.400 baz puan artırarak %42,50 seviyesine yükseltmiştir. Bu süreçte, ticari kredi faizlerinde de rekor seviyeler gözlemlenmeye başlanmıştır. Merkez Bankası yılbaşından bu yana 750 baz puanlık bir artış gerçekleştirerek, mevcut durumda politika faizini %50,00 seviyesine çıkarmıştır. Yeni ekonomi yönetiminin uyguladığı programla birlikte mevduat ve kredi faizleri, politika faizi etrafında seyretmeye başlamış ve 2023 Temmuz ayına kadar negatif olan kredi-mevduat spreadi pozitife geçiş yapmıştır.
BMD
