Merkez Bankası’nın Döviz Rezervlerindeki Düşüş
10haber yazarı Erdal Sağlam, “Merkez’in döviz rezervleri 6,2 milyar dolar eridi” başlıklı köşesinde dikkate değer detaylar paylaştı. Küresel finans dünyasında yaşanan panik, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nı (TCMB) da etkisi altına aldı. Sağlam, bu panik ortamında Merkez Bankası’nın haftanın başında döviz kurlarını kontrol altında tutmak amacıyla 6,6 milyar dolarlık rezerv satışını gerçekleştirdiğini ifade etti.
Carry trade satışları Cuma günü alım işlemleriyle yer değiştirmişken, global piyasalarda meydana gelen satışlar Türkiye’ye de yansıdı. Sağlam, tüm yabancı pozisyonların kapatılması halinde bile TCMB’nin döviz kurundaki kontrolü kaybetmesinin aritmetik olarak mümkün olmadığını vurguladı. Hafta başında başlayan rezerv kaybının 6 milyar dolara ulaştığını belirtti. Pazartesi günü 2,3 milyar dolar, Salı günü ise 3,7 milyar dolar tutarında rezerv satışı yapıldığını açıkladı. Çarşamba günündeki piyasa sakinleşmesi sonrası kaybın 600 milyon dolara düştüğünü, Perşembe günü ise 400 milyon dolarlık bir rezerv artışı gözlemlendiğini ekledi.
Kıbrıs İktisat Bankası, Cuma sabahı yayımladığı raporunda Erdal Sağlam’ın hesaplamalarını doğruladı. Bu bağlamda, 2 Ağustos ile biten haftada, TCMB’nin brüt döviz ve altın rezervlerinin 2,4 milyar dolarlık bir artışla 150,4 milyar dolar seviyesine geldiği belirtildi. 7 Ağustos tarihli analitik bilanço verilerine göre, swap ve kamu dövizleri hariç net rezervler, piyasa türbülansının zirveye ulaştığı haftanın ilk üç gününde 6,7 milyar dolar gerileyerek 14,2 milyar dolar seviyesine düştü.
Yurtdışı yerleşikler, 162 milyon dolar değerinde devlet tahvili ve 169 milyon dolar değerinde hisse senedi satışı gerçekleştirdi. Yılbaşına göre bakıldığında, hisse senedi piyasasından 1,3 milyar dolar çıkış gerçekleşirken, tahvil piyasasına ise 11 milyar dolar giriş oldu. Yabancı para mevduatları geçen hafta 0,3 milyar dolar daha artış kaydederken, son üç haftada toplamda 3 milyar dolar artış sağladı.
BDDK verilerine göre, KKM (Kur Korumalı Mevduat) hesaplarından çıkışlar Ocak ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. TL cinsi bakiye 67,7 milyar TL azalırken, TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı %52,2 seviyesinde kalmaya devam etti.
Carry trade’in çözülmesi, yalnızca Türkiye’ye özgü bir durum değil. Yen’in değer kazanması sebebiyle tüm dünyada yaklaşık $500 milyar civarında carry trade pozisyonunun kapatıldığı UBS tarafından hesaplandı. Ancak, TCMB’nin güçlü rezerv pozisyonu sayesinde, yabancı satışların döviz kurunda belirgin bir dalgalanmaya yol açmadığı gözlemlendi. Yabancıların TL pozisyonlarını sattığı günlerde, TCMB’nin dolar/TL kurunda sınırlı bir yükselişe müsaade etmesi ise carry trade’cilerin çıkışta karlarından bir miktar vergi ödemesi anlamına geliyor.
Bloomberg’de yer alan bir habere göre, Türkiye’de $20-40 milyar arasında yabancı finansal yatırım bulunmaktadır. Oysa, TCMB brüt rezervleri $150 milyar civarındadır. Birçok uzmanın yorumlarının aksine, tüm yabancı pozisyonların tasfiye edilmesi durumunda bile, TCMB’nin devalüasyonu engelleyecek yeterli cephanesi olduğu görülmektedir.
