Borsa Ekonomi Politikalarının Etkileri ve Gelecek Beklentileri
Borsa ekonomi politikalarının meyvelerini vermesini ve faiz indirimlerini bekliyor… 2023 yılı itibarıyla Türkiye’deki ekonomik dinamikler, özellikle hükümetin izlediği ekonomi politikaları çerçevesinde önemli değişimler göstermiştir. Hükümetin ortodoks ekonomi politikalarına geçiş yapması ve faiz oranlarını artırması, borsa üzerinde temkinli bir hava estirmiştir. Bu durumu etkileyen başlıca faktörler şunlardır:
- Reel Getiri Artışı: Mevduat hesaplarının getirileri reel olarak artış göstermekte ve bu durum borsa için bir rekabet unsuru yaratmaktadır. Yüksek faiz oranları, yatırımcıları hisse senetlerinden daha cazip olan vadeli mevduatlara yönlendirmektedir.
- Şirket Karlarındaki Düşüş: Son iki senede yaşanan güçlü artışların ardından şirket karlarının doyum noktasına gelmesi, borsa performansını olumsuz etkilemektedir. Özellikle yüksek baz etkisi nedeniyle reel karların düşüş eğiliminde olduğu gözlemlenmektedir.
- Küresel Ekonomik Yavaşlama: Global ekonomilerdeki yavaşlama, Türk ihracatını doğrudan etkileyerek şirketlerin gelirlerini olumsuz yönde etkilemektedir.
- Yetersiz Getiri Risk Oranı: Tüm bu faktörlerin birleşimi, hisse senetlerinin getiri risk oranının yeterli olmamasına sebep olmaktadır. Bu nedenle, yatırımcılar borsa yerine daha güvenli ve yüksek getiri sağlayan alternatif araçlara yönelmektedir.
Sonuç olarak, 2023 ve 2024’ün ilk beş ayında borsa güçlü bir performans sergilemişken, son üç ayda hisse senedi fiyatları momentumunu kaybetmiş ve Lira bazında yatay bir seyir izlemiştir. Bu durum, aylık %5’in üzerinde getiri sağlayan mevduat faizlerine karşı borsa performansının ciddi oranda düşmesine neden olmuştur. Ayrıca, BIST endeksi gelişmekte olan piyasalara kıyasla %6 gibi bir oranda geride kalmıştır.
Ekonomi Programının Şirket Karlılığı Üzerindeki Etkisi
Ekonomi programı şirket karlarını olumsuz etkiliyor. Hükümetin enflasyonla mücadele konusundaki kararlılığı, tüketici talebinde bir yavaşlama yaratmıştır. Bu yavaşlama, son iki yıl boyunca yüksek bazda olan şirket karlarını olumsuz etkilemektedir. Son yapılan revizeler sonucunda, 2024 yılı için net kar beklentilerimizde %34’lük bir daralma öngörmekteyiz. Bu oran, üç ay önceki %24’lük daralmadan daha fazla bir düşüş göstermektedir. Ayrıca, FAVÖK’te de %12’nin üzerinde bir reel daralma beklemekteyiz.
Düşük marjlarla zayıf bir yıl geçiren bankalar, enflasyon muhasebesi raporlama standartlarına geçecek olmaları nedeniyle bu hesaplamalara dahil edilmemektedir. Ancak, 2024 yılı bir geçiş dönemi olarak değerlendirildiğinden, borsa üzerinde uzun vadeli etkilerin sınırlı kalabileceği düşünülmektedir. Faiz indirimi beklentileri netleşene kadar borsadan elde edilecek getirilerin mevduat faizlerini geçmesini beklememekteyiz.
BİST-100 Endeksi ve Değerleme Analizi
BİST-100’de Gelişen Ülkelere kıyasla dev iskonto. Türkiye’nin benzer gelişen ülkelerle karşılaştırıldığında, net kar ve FAVÖK büyümesi açısından daha yavaş bir performans sergileme ihtimali bulunmaktadır. Ancak, 2025 yılı için tahminlerimiz gerçekleşirse, Borsa GOÜ çarpanlarına %60 civarında bir iskonto ile işlem görebilir. BIST-100 Endeksi için hedefimiz %32’lik bir yükselme potansiyeliyle 13,086 seviyesine ulaşmasıdır. Bu bağlamda, bankacılık sektöründeki yükselme beklentimiz %37.1, sanayi sektörlerinde %30.3 ve holdingler için %30.8 olarak öngörülmektedir.
Sektörel Beklentiler ve Yatırım Stratejileri
Sektörel beklentiler: 2024 yılı içerisinde yüksek seyretmesi beklenen faizler ve azalan tüketim harcamaları nedeniyle reel olarak %12’nin üzerinde FAVÖK ve %34’ün üzerinde net kar daralması beklemekteyiz. Bu bağlamda, demir ve çelik, gıda perakende, içecek, madencilik ve telekom sektörleri kar büyümesi açısından öne çıkmaktadır.
Model portföyden İş Bankası’nı çıkartıyoruz. İş Bankası, iştiraklerindeki belirsizlik ve ana iş kolundaki düşük marjlar sebebiyle portföyümüzde yer almaktan çıkarılmıştır. Bu aşamada, portföyümüzde getiri risk oranlarının yeterli olmadığını düşünmekteyiz. Model portföyümüzde, seçici olmaya özen göstermekteyiz. Seçtiğimiz hisselerin öngörülebilir büyüme görünümüne sahip olması, borsa performansının gerisinde kalmış olması ve önümüzdeki dönemde olumlu güncellemeye maruz kalma ihtimali göz önünde bulundurulmaktadır.
Sonuç olarak, borsa ve ekonomik politikaların etkileri, yatırımcılar için önemli fırsatlar ve riskler barındırmaktadır. Gelecek dönemde, faiz indirimlerinin zamanlaması ve şirket karlılıklarının seyrine göre borsa performansında dalgalanmalar yaşanabilir. Yatırımcıların, bu değişkenlikleri dikkate alarak stratejilerini belirlemesi büyük önem taşımaktadır.
Yazar: Ali Kerim Akkoyunlu, Araştırma Direktörü Gedik Yatırım
