Türkiye Hisse Senedi Piyasasında Dönemsel Değişimler ve Ekonomik Etkiler
Türkiye’nin hisse senedi piyasası, son yıllarda önemli dalgalanmalar yaşadı. Özellikle yüksek faiz oranlarının tasarruf sahiplerini hisse senetlerinden uzaklaştırması ve yabancı yatırımcıların son dönem kazançlarından kar realizasyonu yapması, piyasalarda belirsizlik yarattı. Bu durum, İstanbul’un gösterge Bist 100 endeksinin Ağustos 2023’te yüzde 8 oranında düşmesiyle sonuçlandı. Bu düşüş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ekim 2023’te İsrail’i Gazze saldırıları nedeniyle sert bir şekilde eleştirdiği dönemde yaşanan en büyük düşüş olarak kayıtlara geçti.
Yabancı yatırımcıların Türkiye’deki hisse senetlerine olan ilgisi, Türkiye’nin ekonomik politikalarındaki değişikliklerle doğrudan ilişkili. Özellikle, Erdoğan’ın 2022’nin sonlarında enflasyonun yüzde 85’i aşmasıyla birlikte, yerel yatırımcılar tasarruflarını korumak için hisse senetlerini tercih etmeye başladı. Bu dönemde, Türk hisse senetleri dolar bazında iki katından fazla artış gösterdi. Ancak, yüksek enflasyon ve faiz oranları, yerel yatırımcıların tasarruflarını değerlendirmek için farklı alternatiflere yönelmesine neden oldu.
Yabancı Yatırımcıların Piyasalardaki Rolü ve Etkileri
Yabancı yatırımcılar, Türkiye hisse senedi piyasasında önemli bir aktör olmuştur. Ancak, 2010’ların ortalarından itibaren Erdoğan’ın alışılmadık ekonomi politikaları nedeniyle pozisyonlarını önemli ölçüde azaltmışlardı. Yeni ekonomi yönetiminin, eski Merrill Lynch tahvil stratejisti Mehmet Şimşek’in liderliğinde uygulamaya koyduğu yatırımcı dostu politikalar, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yeniden ilgi duymasına yol açtı. Özellikle, faiz oranlarının artırılması ve döviz kurlarının kontrol altına alınması gibi adımlar, piyasalarda olumlu bir hava yarattı.
Türkiye Merkez Bankası, Haziran 2023’te faiz oranlarını yüzde 50’ye çıkararak, önceki düşük faiz politikasını tersine çevirdi. Bu durum başlangıçta İstanbul hisse senedi piyasasına olumlu yansıdı ve 2024 yılına kadar olan süreçte dolar bazında yüzde 27’lik bir artış sağladı. Ancak, yerel yatırımcıların yüksek faiz oranlarının sunduğu cazibeden etkilenmesi, hisse senetlerine olan talebi azalttı. Merkez bankası verilerine göre, lira cinsinden banka mevduatları için sunulan faiz oranları bir yıl içinde yüzde 22’den yüzde 53’e yükseldi. Bu durum, yatırımcıların hisse senetlerinden çok, daha güvenli ve yüksek getiri sağlayan alternatif yatırım araçlarına yönelmelerine neden oldu.
Yatırımcıların Beklentileri ve Gelecek Perspektifi
Yatırımcılar, Türkiye’nin ekonomik geleceğine dair belirsizlikler yaşarken, hükümetin kemer sıkma politikalarına ne ölçüde devam edeceği konusunda endişelidir. Ekonomik istikrar programının hanehalkı ve işletmeler üzerindeki olumsuz etkileri, Erdoğan hükümeti üzerinde siyasi baskıyı artırmaktadır. Bu bağlamda, Türk hisse senetlerine ilişkin piyasa görünümü, politika yapıcıların alacağı önlemlere bağlı olarak şekillenecektir.
Önümüzdeki haftalarda politika yapıcıların orta vadeli ekonomik planlarını açıklaması bekleniyor. Bu planlar, yatırımcıların Erdoğan’ın Türkiye ekonomisini soğutma ve enflasyonu düşürme konusunda ne kadar kararlı olduğuna dair ipuçları sunacaktır. Yıldırım, “Eylül ayı son derece önemli olacak çünkü politika yapıcıların 2025 için piyasa beklentilerini yeniden belirlemesi gerekiyor” diyerek, yatırımcıların dikkatle izlemesi gereken bir döneme gireceğimizi vurguladı.
- Yüksek faiz oranlarının etkisiyle artan banka mevduatları
- Yabancı yatırımcıların piyasalardan çıkışları
- Hükümetin ekonomi politikalarının geleceği
- Yerli yatırımcıların alternatif yatırım araçlarına yönelimi
Sonuç olarak, Türkiye hisse senedi piyasası, ekonomik dalgalanmalar ve değişen politikalarla şekillenmeye devam ediyor. Yatırımcıların dikkatli olması ve piyasa koşullarını yakından takip etmesi, gelecekteki yatırımları açısından kritik önem taşıyor.
