Dünya Piyasalarında Değişen Dinamikler
Dünya, son zamanlarda kısa bir panik atağı atlattıktan sonra bir nebze sakinleşti; ancak, bu sakinlik, önceki günlerdeki coşkulu ticaretin geri döneceği anlamına gelmiyor. Wall Street’in geçmişteki “ne bulursan al” günleri artık geride kalmış durumda. Özellikle ABD seçimlerinin sonuçları belli oluncaya kadar, piyasalarda dalgalı bir seyir izleyeceğiz. Çinli gençlerin tabiriyle, şu anda “Piyasaların Çöp Devri” başlamış durumda.
Yaz başında, Türkiye’nin Borsa’sı için oldukça iyimser bir beklentim vardı. F/K (Fiyat/Kazanç) oranları çok ucuzdu, döviz kurları yatay bir seyir izliyordu ve Gelişmekte Olan Piyasalara (GOP) ciddi bir para girişi bekleniyordu. Ancak, bu durum artık değişmiş gibi görünüyor. Türkiye’nin ekonomik durumu, bir ay içinde ani bir değişim yaşadı ve hızla inişe geçti. Ancak, asıl sorun global piyasalarda yaşanıyor. Wall Street’in yaşadığı zorluklar, GOP’a yapılan para girişlerini de sekteye uğrattı. Yerli yatırımcıların piyasa üzerinde yeterince etkili olamayacağı bir döneme girmiş bulunmaktayız; dışarıdan bir destek şart.
Global Ekonomik Gelişmeler
Wall Street, mevcut hikayelerin tükenmesiyle birlikte daha karamsar bir tabloya doğru ilerliyor. ABD ekonomisinin yavaşlaması ve bunun şirket karlarını olumsuz etkilemesi, gündemin başlıca maddeleri arasında yer alıyor. Ancak, yalnızca bu faktörler karamsarlığı açıklamakta yetersiz kalıyor. Para yöneticileri, yavaşlamayı, Fed’in bu yıl dört kez faiz indiriminde bulunacağı beklentisiyle göz ardı etmişti. Ancak, bu beklenti de gerçek olmaktan uzaklaşıyor. Fed’in Eylül’de bir, Aralık’ta bir diğer faiz indirimini gerçekleştirmesi olası görünüyor; ancak bunun ötesinde daha fazla bir indirim beklenmiyor.
Trump’ın tekrar seçilmesi durumunda, ithalata getireceği yüksek vergilerin yaratacağı enflasyon dalgası, Fed’in 2025 yılına kadar faiz indirimine gitmesini imkansız hale getirebilir. Ayrıca, S&P 500 şirketlerinin önemli bir kısmının cirosunun Çin’den gelmesi, orada yaşanan sorunlar da piyasalara yansıyacaktır. Orta Doğu’daki potansiyel çatışmalar ise enerji fiyatlarını artırarak global enflasyon riskini tetikleyebilir. Bu durum, dünyanın stagflasyon ile tekrar karşı karşıya kalmasına yol açabilir. Japon Yeni ve Çin Yuanı üzerinden yapılan carry trade işlemleri de risk altında. Siyasi düzlemde ise, fon yöneticileri Trump’a yapılan yatırımların karşılığını almakta zorlanacaklar.
Türkiye Piyasalarındaki Durum
Türkiye’de ise, yerli yatırımcılar, yüksek mevduat faizlerini tercih ederek Borsa’dan uzak durmayı seçebilirler. Böyle bir durumda, Borsa’nın toparlanması pek mümkün görünmüyor. Ancak, Eylül ayında güncellenecek Orta Vadeli Program (OVP) gibi önemli bir gelişme, piyasalara yeni bir soluk getirebilir. Eğer OVP içerisinde inandırıcı ve yüksek meblağda gelir üretecek bir vergi paketi açıklanırsa, yatırımcıların ilgisi tekrar artabilir. Ancak, bu beklentiler ne kadar gerçekçi? Mevcut ekonomik veriler göz önüne alındığında, bu tür bir iyileşmenin gerçekleşmesi oldukça zor görünüyor.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
Özetle, Türkiye’nin Borsa’sında hikaye kalmadı. Yerli yatırımcılar, yüksek faiz oranlarından daha fazla fayda sağlama peşinde koşarken, Borsa’ya olan ilgilerini kaybetmiş durumda. Eğer Wall Street’te bir toparlanma yaşanmazsa, Türkiye BİST-100 için de olumlu bir gelecek öngörmek oldukça güç. Ancak, OVP’nin yaratacağı umut ışığı, belki de piyasalarda bir canlanma yaratabilir. Ekonomide yaşanan yavaşlama ve enflasyonun düşmesi, kar marjlarını etkileyebilir; dolayısıyla, şirketlerin performansları da bu durumdan olumsuz yönde etkilenebilir. Gerçekçi bir değerlendirme yapmak gerekirse, piyasalardaki belirsizlik ve dalgalanmalar devam edecektir.
