Konkordato İlanları ve Ekonomik Etkileri
Ağustos ayındaki adli tatile rağmen, Türkiye’de konkordato ilanlarının durmaksızın devam etmesi dikkat çekici bir durum. 2023 yılı içerisinde yalnızca Ağustos ayında 194 şirket için konkordato geçici mühlet kararı verilmesi, yılın ilk sekiz ayında toplamda 982 şirketin konkordato başvurusunda bulunduğunu gösteriyor. Bu durum, ekonomik istikrarsızlığın ve işletmelerin mali zorluklarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, konkordato ilanlarının önümüzdeki aylarda iflaslara dönüşme potansiyeli taşıdığını ve bunun zincirleme etkilerle ekonominin geneline yayılabileceği konusunda uyarılarda bulundu. Bahçıvan, bu durumun sadece konkordato ilan eden şirketler için değil, aynı zamanda tedarikçiler ve diğer ticari alacaklılar için de ciddi sorunlar yaratabileceğini ifade etti.
Konkordato İlanlarının Artışı
Konkordatotakip.com’un Basın İlan Kurumu’ndan derlediği verilere göre, 2023 yılının Ağustos ayında mahkemeler 194 dosya için konkordato geçici mühlet kararı verdi. Yılın sekiz aylık döneminde bu sayı 982’ye ulaşırken, 2024 yılına gelindiğinde bu rakamın daha da artması bekleniyor. 2018 ve 2019 yıllarında sırasıyla 1384 ve 1387 konkordato kararı alınmıştı; bu yılın sonunda ise ‘istenmeyen bir rekora’ imza atılabileceği öngörülüyor.
Özellikle Ağustos ayında, adli tatil dönemine rağmen en yüksek konkordato sayısına ulaşılması, yılın son çeyreği için endişeleri artırmaktadır. Ocak-ağustos döneminde konkordato kesin mühlet kararı verilen dosya sayısı 361 olurken, 358 dosya için konkordatonun reddi kararı verilmiş, iflas eden şirket sayısı ise 58’e yükselmiştir.
Sektörel Dağılım ve Riskli Alanlar
Yılın sekiz ayında en fazla konkordato geçici mühlet kararı alan sektörler arasında inşaat sektörü 64 dosya ile ilk sırada yer alırken, tekstil sektörü 58 dosya ile onu takip etmektedir. Mobilya sektörü ile tıbbi ekipman ve medikal ürünler sektörü de 25’er geçici mühlet kararı ile dikkat çeken diğer alanlar arasında yer alıyor. Bu durum, bazı sektörlerin özellikle zor bir süreçten geçtiğini ve ekonomik belirsizliklerin bu alanları daha fazla etkilediğini göstermektedir.
Özellikle otomotiv yan sanayinde yer alan firmaların da aralarında bulunduğu metal ürün imalatı sektöründe de konkordato başvuruları artmaktadır. Mayıs ayında, TOGG’un gövde üretim hattının robotik sistemlerini kuran ROBO firmasının konkordato ilanının ardından, geçen ay TOGG’a elektronik kart desteği sağlayan Arte Elektronik için de konkordato geçici mühlet kararı verilmiştir. Bu durum, sektördeki olumsuz gidişatın bir göstergesi olarak algılanmaktadır.
Konkordato Sürecindeki Suiistimaller
Son dönemde bazı firmaların konkordato yoluyla suiistimallerinin arttığı yönünde duyumlar alınmaktadır. TOBB ve TOBB’a bağlı ticaret ve sanayi odalarında alarm seviyesinin yükseldiği bildirilmektedir. Bazı firmaların, konkordato başvurusunu borçlarına karşı kendilerini koruma altına almak amacıyla yaptığı iddia edilmektedir. Bu durum, piyasada güven kaybına yol açmakta ve birçok işletme için ek bir risk unsuru oluşturmaktadır.
- İş yerinin bulunduğu ilde konkordato alamayan bazı firmaların adres değiştirerek farklı illerden konkordato alması.
- Bazı mahkemelerde bu kararların çok rahat bir şekilde alındığına dair iddialar.
- Riskli sektörlerin temsilcilerine ulaşarak zordaki firmaları konkordatoya ikna eden avukatlık ofislerinin komisyon teklifleri.
Ekonomik Durum ve Gelecek Beklentileri
Adalet Bakanlığı’nın konkordatolara yönelik bir çalışma üzerinde olduğu bilinmektedir. Ancak, artan konkordato sayıları ve suiistimal şikayetleri, piyasadaki endişeyi artırmaktadır. İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, ticarette yavaşlamanın etkisiyle artan konkordato başvurularını endişeyle takip ettiklerini belirtmiştir. Bahçıvan, konkordato uygulamalarının sadece finans ve kamu kurumları için geçerli olmasını, ancak ticari alacakların konkordatodan kapsam dışı kalmasını önerdi. Bu öneri, ticari alacaklıların mağdur olmaması adına büyük önem taşımaktadır.
Aynı zamanda, kapanan şirket sayılarında da ciddi bir artış gözlemlenmektedir. TOBB tarafından açıklanan verilere göre, yılın ilk yedi ayında kapanan şirket sayısı önceki yıla göre yüzde 28,3 artarak 14 bin 828’e ulaşmıştır. Ocak-temmuz döneminde açılan şirket sayısı ise yüzde 14,5 azalmış; her dört yeni kurulan şirkete karşılık bir şirketin kapanması, iş dünyasındaki zorlukları bir kez daha gözler önüne sermektedir. Tasfiye kararı alan şirket sayısı da aynı dönemde yüzde 3,8 artarak 15 bin 77’ye ulaşmıştır.
Sonuç
Özetle, Türkiye’deki konkordato ilanları, ekonomik belirsizlik ve sektörel sorunların bir yansıması olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumun önümüzdeki aylarda daha da kötüleşmesi ve iflaslarla sonuçlanması endişe verici bir tablo çizmektedir. Ekonomik istikrarın sağlanması adına acil önlemler alınması gerekmektedir. Aksi takdirde, bu süreç, sadece konkordato ilan eden firmaları değil, aynı zamanda onların tedarikçileri ve diğer ticari alacaklıları da olumsuz yönde etkileyecektir.
