Kredi Kartı Kullanımında Dikkat Çeken Değişiklikler
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi, Türkiye’deki kredi kartlarıyla ilgili verileri paylaştı. Bu veriler, kredi kartı harcamaları ve risk dağılımındaki önemli değişiklikleri gözler önüne seriyor. Özellikle vatandaşların zorunlu harcamalarının artması, kredi kartlarındaki limit, harcama ve risk değişimlerini etkileyerek dikkat çekici bir tablo oluşturdu.
İşlem Başına Tutar Artışları
BKM verilerine göre, yurtiçi kredi kartlarından yapılan alışverişlerde işlem başına tutarların 2015 yılından bu yana kayda değer bir artış gösterdiği görülüyor. 2023 yılı, işlem başına en yüksek harcama tutarının gerçekleştiği yıl oldu. Örneğin, 2016-2019 yılları arasında yıllık bazda tek haneli artışlar gözlemlenirken, 2020 yılında bu oran %13, 2021’de ise %19 olarak kaydedildi. 2022 yılına gelindiğinde ise işlem başına harcama tutarı %64 oranında bir artış göstererek enflasyon oranını yakaladı. 2023 yılında ise bu oran %80’e ulaştı. Bu artışlar, ekonomik koşulların ve yaşam standartlarının değiştiğinin bir göstergesi olarak yorumlanabilir.
Nakit Çekim Tutarlarındaki Yükseliş
İlgili veriler, nakit çekim başına tutarların da yükseliş gösterdiğini ortaya koyuyor. Özellikle 2022 yılında nakit çekim tutarlarında %62 düzeyinde bir artış gözlemlenirken, 2023 yılında bu oran %98’e kadar yükseldi. Bu durum, özellikle artan faiz oranları karşısında kredi kartı işlemlerinin sürdürülmesinin önemini vurguluyor. 2024 yılı itibarıyla kredi kartlarından işlem başına yaklaşık 44 bin TL çekilmesi, vatandaşların nakit ihtiyaçlarının arttığını gösteriyor.
Kredi Kartı Limitlerindeki Değişim
TBB Risk Merkezi verilerine göre, kredi kartlarındaki risk dağılımı da önemli bir değişim göstermekte. Kredi kartı limitlerinin doluluk oranı, 5 bin TL ile 25 bin TL arasında yüksek seviyelerde kalırken, 25 bin TL ile 50 bin TL arasındaki kartlarda doluluk oranında en yüksek artış kaydedildi. 100 bin TL ve üzeri kartlardaki risk payındaki artış ise dikkat çekici. 2022 yılı başında risk oranı %14,5 iken, 2024 Mayıs itibarıyla bu oran %85,5’e yükseldi. Bu yükseliş, yüksek limitli kredi kartlarının daha fazla risk taşıdığını gösteriyor.
Artan Kart Limitleri ve Kullanıcı Profili
Kart limitlerinde en dikkat çekici artış, 100 bin TL ve üzeri limitlere sahip kartlarda gerçekleşti. Ocak 2022’de 100 bin TL ve üzeri kart limiti olan kişi oranı %1,6 iken, Mayıs 2024 itibarıyla bu oran %45,3’e yükselmiştir. Bu durum, yüksek limitli kartların daha fazla kişi tarafından kullanıldığını ve bu kullanıcıların finansal davranışlarının değiştiğini göstermektedir. Ayrıca, 10-25 bin TL arasındaki kartların azalışı, daha düşük limitli kartların kullanıcılar tarafından tercih edilmediğini ortaya koyuyor.
Sonuç
Kredi kartı kullanımı, Türkiye’de finansal sistemin önemli bir parçası haline gelmiştir. BKM ve TBB verileri, bu alandaki değişimleri ve trendleri net bir şekilde ortaya koyuyor. Artan harcama tutarları, yükselen nakit çekim oranları ve değişen kart limitleri, ekonomik durumun ve tüketici davranışlarının bir yansıması olarak karşımıza çıkıyor. Bu durum, hem bankaların hem de kullanıcıların kredi kartı yönetiminde daha dikkatli olmaları gerektiğini gösteriyor.
