İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Satışlarında Yeni Düzenlemeler
Ticaret Bakanlığı, ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarını düzenleyen yeni bir yönetmelik hazırladı. Bu yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, kamuoyunun taleplerini karşılamak, motorlu kara taşıtı ticareti yapanların ve tüketicilerin mağduriyetlerini önlemek amacıyla hazırlandı. Bu düzenlemeyle birlikte, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin kuralları genişletildi ve netleştirildi.
Güvenli Ödeme Sistemi
Yönetmeliğin en dikkat çekici yeniliklerinden biri, ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında Güvenli Ödeme Sistemi’nin zorunlu hale getirilmesidir. Bu sistem, satış işlemlerinin daha güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamakta ve dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçmeyi hedeflemektedir. Dolandırıcılık riskleri arasında sahte para kullanımı, nakit ödeme zorlukları ve satış bedelinin ödenmemesi gibi durumlar yer almaktadır.
Sipariş Formu Düzenleme Zorunluluğu
İkinci el motorlu kara taşıtı satışlarında kısmi ödeme alınan siparişlerde, alıcıların mağduriyetlerini önlemek amacıyla sipariş formu düzenleme zorunluluğu getirildi. Bu yeni kural ile:
- Yetkili satıcı, sipariş formu düzenlemeden alıcıdan herhangi bir ödeme talep edemeyecek.
- Kaporası alınan taşıt, 45 gün içinde alıcıya teslim edilecek.
- Taşıt teslimine 7 gün kalıncaya kadar satış fiyatının yüzde 10’undan fazla kapora alınamayacak.
- Alıcı, sipariş formunun düzenlendiği tarihten itibaren 14 gün içinde siparişini iptal edebilecek.
Distribütör ve Yetkili Satıcılara Yönelik Yeni Kurallar
Yönetmelik, motorlu kara taşıtı tedarik zincirinde adil rekabet ortamını sağlamak amacıyla distribütör ve yetkili satıcılara yeni kurallar getirmektedir. Bu çerçevede:
- Distribütörlerin, haksız ticari uygulama olarak kabul edilecek faaliyetleri tanımlanmıştır.
- Fatura tarihinden sonra distribütörler, taşıt fiyatında artış yapamayacak.
- Distribütörler, taşıtları 15 gün içinde yetkili satıcılara teslim etmek zorundadır.
- Yetkili satıcılar, ÖTV ve KDV’si ödenen taşıtların fiyatını artırmamakla yükümlüdür ve bu taşıtları 15 gün içinde alıcıya teslim etmelidir.
Yetki Belgesi Şartları ve İşletmelere Kolaylıklar
İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi alımında yaşanan zorlukları gidermek amacıyla, iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olma şartı kaldırılmıştır. Bu sayede, ruhsat şartı nedeniyle mağdur olan işletmelerin yetki belgesi alması kolaylaştırılmıştır. Ancak işletmelerin, ruhsat mevzuatı kapsamındaki yükümlülükleri devam etmektedir.
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren vergi veya meslek odası kaydı bulunan işletmeler için 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında lise mezuniyet şartı aranmaması gibi düzenlemeler de yapılmıştır. Bu değişiklik, sektörün önemli taleplerinden birini karşılamaktadır.
Elektronik Ortamda İhaleler
Yönetmelik, elektronik ortamda gerçekleştirilen taşıt ihaleleri ile taşıt ön değerlemesine yönelik ilke ve kuralları da belirlemektedir. İhalelerin güvenli ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirilmesi için aşağıdaki asgari kurallar belirlenmiştir:
- İhale şartları ve satışa sunulan taşıtlara ilişkin detaylı bilgiler ihale platformunda ilan edilecek.
- İhale fiyatı, adil rekabet kurallarına uygun olarak belirlenecek.
- İhale platformu işleticisi ve satıcı, doğrudan veya dolaylı olarak ihaleye katılamayacak.
İnternet Üzerinden Ön Değerlendirme Kuralları
İnternet üzerinden yapılan taşıt ön değerlendirmelerinde uyulması gereken kurallar da belirlenmiştir. Bu kuralların amacı, taşıt sahiplerini yanıltacak fiyat tekliflerinin önüne geçmek ve rekabeti bozucu uygulamaları engellemektir. Bu kapsamda:
- Taşıt sahibine sunulan ilk fiyat teklifi ile nihai teklif arasındaki farkın yüzde 5’ten fazla olmaması gerekmektedir.
- Verilen teklifin asgari 24 saat geçerli olması zorunludur.
- Fiziksel incelemesi yapılan taşıta aynı gün içinde nihai teklif verilmesi gerekmektedir.
Yürürlük Tarihleri
Yönetmelikte belirtilen yetkili satıcıların yükümlülükleri, sipariş usulü satışları ile ihale platformu ve ön değerlemeye ilişkin yükümlülükleri 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek. Ödeme sistemine ilişkin değişiklikler ise işletmeler için hemen yürürlüğe girerken, diğer gerçek veya tüzel kişiler için bir ay sonra uygulanmaya başlanacaktır.
Tüm bu düzenlemeler, vatandaşların taşıt alım satım süreçlerinde daha güvenli ve şeffaf bir ortam sağlamayı amaçlamaktadır. Ticaret Bakanlığı, bu yönetmelik ile sektördeki adil rekabeti artırmayı ve tüketicilerin haklarını korumayı hedeflemektedir.
